Terug in de tijd: 2001, Toen ChampCar coureurs astronauten werden op Texas Motor Speedway
Uitgegeven door Dirk Kempen • 7 februari 2015 18:34
De formulewagen racerij in de Verenigde Staten was in de periode van 1996 tot en met 2007 diep verdeeld tussen twee kampen. De IRL van Tony George aan de ene kant en de ChampCar van, onder andere, Bobby Rahal aan de andere kant.
Lang leek de ChampCar de overhand te hebben. Veel van de bekende circuits, behalve Indianapolis Motor Speedway, en bekende coureurs waren onderdeel van het ChampCar circus. De IndyCar Series van de IRL werd echter steeds populairder bij het publiek met spectaculaire races op ovals zoals Texas Motor Speedway. ChampCar zag dat deze races het goed deden bij het publiek en wilde dit ook.
In 2001 zou de ChampCar haar debuut maken op Texas Motor Speedway. Na races in de straten van Monterrey en Long Beach zou dit de eerste race met hoge snelheden worden van het seizoen. Hoge snelheden bleek een understatement te zijn gedurende het weekeinde.
Tijdens tests in december 2000 werd besloten om de auto's te voorzien van een Hanford device. Dit is een opstaande rand op de achtervleugel om luchtweerstand te creëren en hiermee de snelheid te verminderen. De eerste officiële testsessie op de 1,5 mijl (2,4 kilometer) oval verliep zonder grote problemen. Tony Kanaan reed de snelste tijd. Kanaan reed een ronde in 22,845 seconde, dit betekende een gemiddelde snelheid van maar liefst 375km/u.
Bij de tweede sessie ging het mis met ervaren coureur Mauricio Gugelmin. Gugelmin verloor de controle over zijn auto en raakte de muur met een kracht van 66,2 G. Dit betekend dat zijn lichaam 66,2 maal zijn eigen gewicht te verduren. Na de eerste klap raakte hij nogmaals de muur met een kracht van 133 G. Achteraf verklaarde de Braziliaan het bewustzijn te zijn verloren vlak voor het ongeluk. Dit is een duidelijke indicatie dat de oval te zwaar is op de lichamen van de coureurs. Na de sessie klaagden veel coureurs over de hobbelige baan en Hélio Castroneves noemde baan erg "fysiek". Andere coureurs klaagden ook dat ze duizelig waren na enkele ronden en niet recht konden lopen.
De verdere sessies verliepen zonder grote problemen. Dr. Steve Olvey, medisch directeur van ChampCar, deed onderzoek naar de symptomen van de coureurs en kwam er zo achter dat de coureurs gedurende 14-18 seconden meer dan 5 G te verduren kregen. Olvey nam contact op met zijn oude collega's bij NASA die hem vertelden dat het menselijk lichaam er niet op berekend is en maximaal 4 G over een korte periode konden verdragen. Na de kwalificatie was er een bijeenkomst van de coureurs. Hierin werd unaniem besloten dat de race te gevaarlijk was voor de coureurs. Als laatste redmiddel werden zelfs opties overwogen om een chicane op het rechte stuk te plaatsen om zo de extreme snelheden te verminderen. Uiteindelijk werd besloten om de race af te lasten.
Doordat de race werd afgelast was er in eerste instantie veel onvrede en onbegrip bij de fans. Het overkoepelend orgaan van ChampCar, CART kreeg een nieuwe betekenis. Het acroniem voor Championship Auto Racing Teams stond nu bij de Texanen bekend als Cowards Aren't Racing Today. Vanuit de teams en coureurs was er veel respect voor de organisatie voor het besluit wat ze hebben genomen.
Met de afgelasting van de race was het verhaal nog niet ten einde.
In eerste instantie had Texas Motor Speedway CEO Eddie Gossage begrip voor het besluit. Door alle publiciteit kreeg de oval een slechte naam en werd het veel in verband gebracht met crashes en gevaar. Dit pikte Gossage niet die besloot de CART organisatie aan te klagen. Het werd uiteindelijk geen rechtszaak en er werd een schikking getroffen voor ongeveer zes miljoen Dollar.
Het evenement bleek een nagel aan de doodskist van CART. Voor het eerste kwartaal van 2001 noteerde de organisatie een verlies van 1,7 miljoen Dollar. In 2003 ging de organisatie failliet om als ChampCar terug te keren. In 2007 ging de klasse definitief ter ziele waarna het werd opgenomen in de IndyCar Series. Uiteindelijk kende de strijd tussen de twee raceklassen alleen maar verliezers, NASCAR won in de periode van 1996 tot en met 2007 veel populariteit en profiteerde van de politieke steekspellen tussen de IRL en CART.
Hieronder een video van de kwalificatie ronden van Adrian Fernandez op Texas Motor Speedway.