SPECIAL VW Golf - van de VW GTI W12-650: monster in schaapskleren tot de R400: de supercar die nooit kwam

De Volkswagen Golf staat bekend als een allrounder, maar achter zijn vertrouwde imago schuilt een verzameling van extreme, kleurrijke en soms bizarre varianten. Van een elektrische pionier en een hatchback met Porsche-genen tot een rallylegende en een cultklassieker met een kleurenpalet waar een regenboog jaloers op zou zijn – deze versies van de Golf laten zien hoe breed het spectrum van innovatie en gekkigheid kan zijn.



CityStromer: fluisterstille visionair
Lang voordat Volkswagen met zijn ID.-modellen op de markt kwam, experimenteerde het merk al met de elektrische toekomst. De eerste stap werd gezet met een prototype gebaseerd op de Golf I (1976), maar pas bij de Golf II (1984-1992) kreeg het idee meer vorm in de CityStromer. Deze vroege EV, ontwikkeld samen met Siemens, had een actieradius van 50 kilometer en behaalde na veel aandringen een topsnelheid van 100 km/u. Niet ideaal voor lange ritten, maar prima voor korte stadsritjes. De batterijen, die onder de achterbank en in de kofferruimte waren geplaatst, maakten bagage meenemen vrijwel onmogelijk. Opladen kostte uren, en met een prijs vergelijkbaar met een Corrado VR6 was de CityStromer bepaald geen koopje. Het model werd nooit officieel in Nederland verkocht, maar bleef beperkt tot testvloten en overheidsinstellingen in Duitsland. Volkswagen bouwde minder dan 200 exemplaren, wat hem nu een zeldzaam collector’s item maakt. Ook van de Golf III verscheen een CityStromer. Hoewel de elektrische Golf destijds commercieel geen succes was, legde hij wel de basis voor Volkswagens latere elektrische modellen. Een fluisterstille visionair – geboren in een tijd waarin de wereld er nog niet klaar voor was.

Citi Golf: afscheid nemen bestaat niet

De Volkswagen Citi Golf is het ultieme bewijs dat afscheid nemen niet bestaat. Terwijl in de rest van de wereld de Golf V en VI rondreden, bleef de Golf I in Zuid-Afrika trouw in productie. Vanaf 1984 rolde hij in de fabriek in Uitenhage van de band. Hiermee werd hij een van de langst gebouwde modellen ter wereld. De updates waren subtiel maar effectief: modernere koplampen, verbeterde interieurs en wat extra kunststof details gaven de I een fris jasje. Onderhuids bleef de techniek grotendeels onveranderd. De Citi Golf bood een betaalbare en betrouwbare oplossing voor Zuid-Afrikaanse kopers en groeide uit tot een cultureel icoon. Speciale edities, zoals de sportieve Citi R, hielden de interesse levend. Toen de productie in 2009 stopte, waren er meer dan 500.000 rechts gestuurde exemplaren gebouwd. De Citi Golf belichaamde de eenvoud en betrouwbaarheid die Volkswagen groot maakte.



GTI W12-650: monster in schaapskleren

Een Golf GTI is leuk, snel en praktisch, toch? Maar wat als je de achterbank eruit rukt, een W12-motor met 650 pk in het midden lepelt en de carrosserie zo breed maakt dat hij amper door een standaard carwash past? Dan krijg je de GTI W12-650, een conceptcar uit 2007 die allesbehalve subtiel was. Volkswagen bouwde dit beest op basis van de Golf V voor het jaarlijkse Wörthersee GTI-festival, en het was een ultieme mix van waanzin en engineering. De W12-motor kwam uit de stal van Volkswagen Group zelf. Het was de 6.0-liter W12-motor die ook werd gebruikt in modellen als de Volkswagen Phaeton W12, Audi A8 W12, en de Bentley Continental GT. Met een topsnelheid van 325 km/u was deze Golf sneller dan de meeste supercars van zijn tijd. Er kwam nooit een productiemodel van de GTI W12-650. Volgens geruchten was de auto met zijn achterwielaandrijving (!) zo lastig te besturen dat Volkswagen besloot hem niet in productie te nemen.

Günther Artz Golf: Porsche genen in een hatchback
Als je een Volkswagen Golf I kruist met een Porsche 928, dan krijg je de Artz Golf: een bizarre creatie van tuner Günther Artz, in 1978 gebouwd in samenwerking met Autohaus Nordstadt in Hannover. Officieel stond deze auto op kenteken als ‘Porsche 928 mit Karosserieteilen vom VW Typ 17 und Autohaus Nordstadt, Hannover’ – een zakelijke omschrijving die precies vertelde wat er aan de hand was. Met een topsnelheid van 240 km/u en meer binnenruimte bood de Artz Golf Porsche-prestaties in een hatchback-verpakking. Het prijskaartje van 150.000 D-mark, het equivalent van een stuk of tien nieuwe Golfjes, maakte hem extreem exclusief: slechts twee exemplaren zijn gebouwd.
Golf A59: verloren rallylegende

Volkswagen ontwikkelde in 1993 de A59, een rallymonster dat de concurrentie moest verslaan. Deze op de Golf III gebaseerde versie had een 2.0-liter turbo met 275 pk, vierwielaandrijving, en een volledig verstelbaar chassis. Het was een technische tour de force die klaar was om de rallywereld te veroveren. Helaas blies de Vorstand in Wolfsburg het project af vanwege de te hoge kosten, en slechts een paar prototypes overleefden. De A59 blijft een ‘wat als’-auto die autoliefhebbers nog steeds doet dromen.

Golf Pikes Peak: de absolute top

Niet een motor, maar twee. Het was het geheim achter de Golf 'Pikes Peak' die was gebaseerd op de Golf II GTI. De auto kreeg de naam 'Pikes Peak' na zijn deelname aan de 'Pikes Peak International Hill Climb' van 1987 in de VS, de meest spectaculaire heuvelklim ter wereld. De Golf haalde de top overigens niet; ook een Golf gaat wel eens kapot, ook al heeft hij twee motoren. De twee motoren aan de voor- en achterzijde van de Golf '87 Pikes Peak hadden ieder 326 pk, wat resulteerde in een gezamenlijk vermogen van liefst 652 pk. Het prototype van Volkswagen Motorsport, kon worden gereden met voor-, achter- of vierwielaandrijving, afhankelijk van de vraag. Voor snelle en gemakkelijke onderhoudswerkzaamheden konden monteurs de volledige voor- en achtersecties van de auto verwijderen. Volkswagen Motorsport bereikte in 2018 uiteindelijk toch de top van de 4.301 meter hoge Pikes Peak in Colorado. De ID.R Pikes Peak schreef geschiedenis als de eerste racer die het Rocky Mountain parcours in minder dan acht minuten voltooide. Ook de ID.R Pikes Peak had weer dubbele motoren en vierwielaandrijving. Het verschil met 1987: dit keer was de aandrijflijn volledig elektrisch.



Golf Harlekin: rijdend kleurenpallet
De Golf Harlekin, misschien wel Volkswagens meest kleurrijke Golf-creatie, begon als een marketinggrapje. De Golf III werd in Noord-Amerika en Canada aangeboden in een mix van vier kleuren – rood, blauw, geel en groen. Het idee? Laten zien hoe flexibel je je Golf kon samenstellen. De inspiratie voor deze kleurrijke Golf kwam uit Europa, waar Volkswagen eerder een soortgelijk concept op de Polo (Type 6N) had toegepast. Volkswagen assembleerde de Golf-versie in de fabriek in Puebla, Mexico, en combineerde daar de verschillende gekleurde panelen tot het unieke uiterlijk. Er liepen slechts 264 exemplaren van de band. Vandaag de dag is deze Harlekin een cultklassieker, en niet alleen bij kleurenblinden.

R400: supercar die nooit kwam
Volkswagen stal in 2014 de show in Beijing met de Golf R400, een conceptcar die bewees dat een hatchback ook een supercar kon zijn. Gebaseerd op de Golf R, leverde zijn 2.0-liter viercilinder turbomotor maar liefst 400 pk en een sprinttijd van 3,9 seconden naar 100 km/u. Met een topsnelheid van 280 km/u reed hij menig sportwagen het snot voor de ogen. Het design maakte meteen indruk met een breedbodykit, grote luchtinlaten en opvallende gele accenten die zijn agressieve karakter onderstreepten. Het interieur bood sportstoelen en circuitwaardige details. Volkswagen leek serieus van plan om hem in productie te nemen, maar zette het project stop vanwege de hoge kosten en omdat de focus meer op elektrificatie kwam te liggen.
De CityStromer, GTI W12, Citi Golf en andere minder bekende familieleden laten zien hoe divers en innovatief de Golf-familie de afgelopen vijftig jaar is geweest. Elektrisch, krankzinnig snel, of gewoon kleurrijk en eigenwijs – deze unieke exemplaren bewijzen dat er achter iedere Golf een creatief en rebels hart klopt.